به نقل از «آنا»

تاثیرگذاری شبکه‌های اجتماعی در بین اطفال و نوجوانان

تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۲۱۱۸۷

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ داود حسنلو، کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی: در حال حاضر استفاده از تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی مجازی موضوعی غیرقابل اجتناب است و شاید بدون اغراق بتوان گفت بیشترین اثرگذاری را بر خانواده‌ها و به خصوص اطفال و نوجوانان داشته است. کاربران شبکه‌های اجتماعی خود را در دنیای مجازی فارغ از حصار‌های دنیای حقیقی می‌بینند و می‌توانند هویت جدید از خود را در شبکه‌های مذکور ارائه دهند و به واقع می‌توان این گونه بیان کرد که سهولت در دسترسی افراد به انبوهی از کاربران از دیگر مختصات شبکه‌های مجازی است و این فضا در کنار فرصت‌های زیادی که پیش روی کاربران قرار داده است، امروزه تبدیل به تهدیدی جدی علیه بنیان‌های اخلاقی به خصوص اطفال و نوجوانان جامعه شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به واقع حضور اطفال و نوجوانان در این فضا آسیب‌هایی همانند انجام جرائم به دنبال دارد که موجب بزه دیدگی اطفال و نوجوانان در این فضا نیز خواهد شد. با ظهور شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر وب و در سال‌های اخیر مبتنی بر تلفن‌های هوشمند از جمله تلگرام و اینستاگرام روند حضور اطفال و نوجوانان در فضای مجازی و تبدیل شدن آنان به عنوان کاربران پرمصرف این شبکه‌ها سرعت بیشتری به خود گرفته است.

این شبکه‌ها آنان را از قالب کودکی خارج کرده و محدودیت‌های پیشرو در فضای واقعی را از بین برده و بدون محدودیت به ذهن کودکانه آنها هرگونه اطلاعاتی اعم از مثبت و منفی را در ابعاد گسترده تزریق می‌کند. بعد منفی این فرآیند را می‌توان در دسترس قرار گرفتن انواع اطلاعات غیراخلاقی و مستهجن برای اطفال و نوجوانان و هم چنین در معرض قرار گرفتن آنها در انواع فرصت‌های ارتباطی و تعاملی بزه دیده غیر اخلاقی دانست و نتیجه نهایی چیزی به غیر از قربانی شدن آنها در جرائم اخلاقی از جمله سوء استفاده جنسی، هرزه نگاری، خشونت سایبری و سایر جرائم نیست.

در سیاست جنایی ایران، بزه دیده جایگاه واقعی خود را نداشته و لذا حمایت از بزه دیده نیز چندان مناسب نیست.

این موضوع در جرایم علیه اطفال و نوجوانان با توجه به شرایط و ویژگی‌های آنان، با استناد به اثرات نامطلوب و بلند مدت آن بر عواطف و روان بزه دیده که حتی ممکن است روند زندگی عادی او را برای همیشه مختل کند، بیشتر جلوه می‌کند. در این راستا اصلاح قوانین موجود در گسترش دامنه و ابعاد حمایت‌ها ضروری است. ضمن این که قانونگذار باید زمینه رسیدگی سریع و دقیق به این پرونده‌ها را ایجاد وراهکار‌های عینی، ملموس و مفید را جهت کاهش اثرات منفی جرم بر بزه دیده و جبران تالمات و خسارات عاطفی و معنوی او و هم چنین اعاده موقعیت بزه دیده ارائه دهد.

بعد از گذشت ۱۹ سال از تصویب قانون حمایت از کودکان بالاخره قانون حمایت از اطفال و نوجوانان در سال ۱۳۹۹ تصویب شد. البته قانون سال ۱۳۸۱ در زمان خود حرکتی رو به جلو و راضی کننده در جهت دفاع از حقوق کودکان و نوجوانان بود. متعاقب آن نیز آیین نامه سامان دهی کودکان کار و خیابان مصوب هیات وزیران در سال ۱۳۸۴ تا حدودی وظایف و مسئولیت‌های سازمان‌ها و نهاد‌ها را در این موضوع روشن کرد، و کنوانسیون حقوق کودک نیز پس از تصویب در ایران در سال‌های اخیر نقش موثری در دفاع از حقوق کودکان و کرامت آنان ایفا کرد . در این میان در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹ تلاش شده تا به خانواده اهمیت بسیار داده شود از این جهت که ما سنگ بنای جامعه را خانواده می‌دانیم و در موارد مختلف به نقش خانواده و محیط‌های خطرزایی که ممکن است از سوی خانواده برای اطفال ونوجوانان وجود داشته باشد، توجه شده است.

برای مثال در ماده ۳۶ این قانون بحث شده است که در محدوده خانواده مداخلات بیشتری صورت بگیرد و در صورت نیاز و احتمال خطر برای کودک، وی را سریع‌تر از آن محیط خارج کنند. قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوبه ۱۳۹۹ قدمی موثر در خصو ص حمایت از‌ یک گروه آسیبپذیر محسوب میشود. اطفال و نوجوانان از نظر وضعیت خاص جسمی و روحی بسیار حساس هستند و بیشترین صدمه ر ا از جرایم نسبت به سایر قربانیان جرایم می‌بینند. اگر در خصوص جرایم اخلاقی علیه اطفال و نوجوانان به عنوان مثال در شبکه‌های اجتماعی، خانواده و سرپرستان نسبت به کودک بی تفاوت باشند یا باعث جرم بشوند، مجازات برای آنها تشدید می‌شود.

در همین راستا ایجاد شبکه تخصصی مربوط و مرتبط با فضای مجازی و الزام قانونی شبکه‌های اجتماعی به محافظت محتوایی و امنیتی از اطفال ونوجوانان از ضرورت زیادی برخوردار است. البته استفاده از شبکه‌های اجتماعی نکات مثبتی نیز دارد. کودکان می‌توانند از طریق آن ارتباط برقرار کنند و روابط آنها با دوستان تقویت می‌شود. در مطالعاتی که صورت گرفت، مشخص است که مشارکت در اشکال مختلف شبکه‌های اجتماعی، یک فعالیت معمول است که به تقویت ارتباطات، تعاملات اجتماعی و حتی مهارت‌های فنی به نفع کودکان و نوجوانان است. جنبه اجتماعی توسعه انسانی سخت است و شبکه‌های اجتماعی راهی معقول و آسان را برای معاشرت کودکان فراهم می‌کند. هنگامی که کودکان به راحتی به معاشرت حضوری دسترسی ندارند یا مشکلات اضطراب اجتماعی دارند، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند در صورت نظارت مناسب ابزار مفیدی برای ارتباط با سایر همسالان باشند.

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: شبکه های اجتماعی فضای مجازی جرایم سایبری اطفال اطفال و نوجوانان شبکه های اجتماعی قانون حمایت بزه دیده شبکه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۲۱۱۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شناخت زودهنگام اختلالات رشد، موثر بر عملکرد فردی و اجتماعی کودک در آینده

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز خراسان رضوی، دبیر اجرایی سیزدهمین کنگره روانشناسی کودک و نوجوانان گفت: از ابتدای تولد، کودکان و شیرخواران لازم است تحت نظر مراکز خدمات جامع سلامت بهداشتی، ارزیابی رشد و تکامل دریافت نمایند تا در صورت بروز اولین فاکتور‌های نگران کننده، خانواده به کارشناسان متخصص در این حوزه ارجاع داده شوند.

دکتر فاطمه محرری با اشاره به اینکه ۴ تا ۷ اردیبهشت ماه سیزدهمین کنگره روانپزشکی کودک و نوجوان در شهر مشهد برگزار شد، افزود: برخی از کودکان رشد و تکامل طبیعی را ندارند، به موقع صحبت نمی‌کنند و راه نمی‌روند و توانمندی‌های ارتباطی و اجتماعی متناسب با سن ندارند لازم است برای این کودکان به سرعت مداخلات تشخیصی و درمانی انجام گیرد.

وی گفت: شناسایی و درمان به موقع این اختلالات از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است برخی از کودکان از اولین مراحل رشد دچار نقص هستند و برخی در سنین بالاتر شاهد کاهش توانمندی تکاملی آنها هستیم که برای هر دو گروه باید درمان‌های مورد نیاز در نظر گرفته شود. 

دکتر محرری با اشاره به اینکه از جمله اختلالات عصبی تکاملی می‌توان به اختلال طیف اوتیسم و اختلال بیش فعالی و نقص توجه اشاره نمود تصریح کرد: متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد رشد بیماران طیف اوتیسم هستیم، علاوه براین براساس ارزیابی‌های صورت گرفته ۵ تا ۱۰ درصد کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه هستند و در شهر مشهد این امار به ۱۰ درصد می‌رسد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: کودکان دچار اختلال بیش فعالی عملکرد تحصیلی، شناختی، عاطفی و اجتماعی مناسبی ندارند، بدلیل توجه و تمرکز ناکافی افت عملکرد تحصیلی داشته، در روابط بین فردی کنترل تکانه ندارند و از صبر و حوصله کمی برخوردارند که این موضوع می‌تواند باعث نگرانی خانواده شود.

دکتر محرری با اشاره به اینکه اختلال اوتیسم بیشتر کودکان پسر را درگیر می‌کند، اما اگر کودک دختری به این اختلال دچار شود شدت بیماری اش بیش از پسران است، اظهار کرد: در این کودکان تماس چشمی، خنده اجتماعی و ارتباط کودک با والد کمرنگ است و از همان ابتدا والدین با این علائم هشدار دهنده روبرو می‌شوند، اما در برخی از کودکان بعد از دو سالگی کودک دچار افت عملکرد می‌شود.

وی با تاکید براینکه مهمترین علت مراجعه والدین به مراکز درمانی عدم گفتار کودک است این در حالی است که پس از بررسی‌های بیشتر تشخیص اوتیسم برای کودک گذاشته می‌شود و درمان‌های متناسب با شرایط کودک برای او در نظر گرفته می‌شود، اظهار کرد: کودکان طیف اوتیسم ضعف در حوزه‌های ارتباطی و اجتماعی داشته، علائق محدود و رفتار‌های کلیشه‌ای و تکراری دارند، بنابراین برای این کودکان درمان‌های مختلفی مانند گفتار درمانی، مشاوره و آموزش‌های ویژه، بازی درمانی، کار درمان ذهنی و حرکتی توصیه می‌شود.

دکتر محرری با بیان اینکه همکاران متخصص کودکان و نوزادان در حوزه اختلالات عصبی تکاملی مسلط هستند و اکثر خانواده‌ها در قدم اول با متخصص اطفال مشکل کودک را در میان می‌گذارند و در صورت لزوم به سایر کارشناسان ارجاع می‌شوند، ابراز کرد: در اختلالات خفیف شروع با دارو درمانی نیست، اما اگر در معاینه کودک شاهد اختلالاتی در خواب، پرخاشگری یا صدمه زدن به خود و دیگران باشیم، درمان‌های دارویی نیز برای کودک توصیه می‌گردد که هیچ گونه خطری برای سلامتی کودکان ندارند و اعتیاد آور نیست.

وی تاکید کرد: خانواده‌ها باید علائم هشدار دهنده را بشناسند و به موقع برای درمان مراجعه کنند تا از پیامد‌های نامناسب بعدی جلوگیری شود و کودک بتواند حضور موثری در اجتماع داشته باشد.